Do czego służą icki na żaglu ?

Podczas żeglowania często zadajemy sobie pytanie: Czy moje żagle pracują optymalnie? Informacje dotyczące ustawień żagli zdobyte na kursie to podstawy. By właściwie śledzić pracę żagli, warto zamontować na nich icki (ang Tell Tales), które potrafią pokazać jak w rzeczywistości wiatr opływa nasze żagle. W niniejszym artykule spróbuję przedstawić podstawy wykorzystania tego "urządzenia". Oczywiście cały zestaw icków może być znacznie bardziej rozbudowany niż przedstawiony w tym artykule i wykorzystywane nie tylko do obrazowania opływy, ale również jako element kontrolujący właściwe trymowanie takielunku czy położenia kip i prowadnicy szotów. Ale zacznijmy od tych podstaw.

Tak naprawdę będę się starał streścić to co jest na stronie http://www.wb-sails.fi/news/95_11_Tellingtales/Tellingtales.html, która chyba najdokładniej to wyjaśnia. Niestety jest po angielsku czego niektórzy nie lubią. Na szczęście jest tam tyle obrazków (z kilku skorzystam), że idzie się w tym wyznać. Dla tych co chcą coś więcej liznąć aerodynamiki na żaglu a nawet zobaczyć jak się te strugi układają na zaglach to warto zajrzeć do innych artykułów na tej witrynie. Ich listę najdziecie pod adresem http://www.wb-sails.fi/news/

No ale zacznijmy o tych ickach
Icki wykonuje się zazwyczaj z kawałków włóczki. Montuje się je albo przeszywając żagiel, albo naklejając je na niego.
W sklepach internetowych można dostać gotowe zestawy do przyklejania. Przy przyklejaniu dobrze jest nalepiać kolejne pary icków, tak by ich wysokości troszeczkę się różniły (tzn ten prawej strony żagla trochę wyżej niż ten z lewej). Wtedy trochę łatwiej je obserwować. Jak słońce przyświeci, to nawet przez żagiel widać jak zachowuje się icek po zawietrznej.

Icki na grocie

Icki na grocie należy montować na liku tylnym (Rys. 1). Jakieś 4 sztuki. Na omedze zazwyczaj przyszywa się je na kieszeniach listew



Rys. 1

Można spotkać również układ z ickami na grocie zamontowanymi na środku żagla. W połowie wysokości z obydwu stron żagla, jeden za drugim, kilka takich par na tej samej wysokości. Mają w tedy pokazywać jak wiatr przylega do żagla na całej jego długości. Jednak wydaje mi się, że na żaglu omegi wystarczą w zupełności te icki na liku tylnym. Oderwanie strug na nich też widać.
Icki na liku tylnym wykorzystuje się głównie w żegludze na wiatr. Zasada jest prosta. Powinny trzepocąc układać się za grotem (niejako przedłużać lik tylny grota). Jeśli zawijają się na zawietrzną albo wręcz gasną to znak, że nastąpiło oderwanie strug od żagla (żagiel przebrany w stosunku do kursu). Wtedy ostrzymy bądź luzujemy żagiel. Ważne jest, by wszystkie icki spływały za żaglem. Oznacza to, że żagiel ma prawidłowy skręt (górne partie żagla muszą pracować pod większym kątem natarcia niż dolne). Skręt żagla regulujemy obciągaczem i prowadnicą szotów grota.

Icki na foku

Icki na foku są nawet ważniejsze niż na grocie, gdyż ten żagiel będzie determinował możliwość ostrego chodzenia na wiatr. Montuje się je w pobliżu liku przedniego. (Rys. 2) Parami po obu stronach żagla, na kilku wysokościach. 



Rys. 2

Icki te, mają za zadanie pokazywać co się dzieje ze strugami powietrza wchodzącymi na żagiel. Gdy układają się równo na żaglu po obu jego stronach to oznacza, że jest on dobrze - optymalnie wybrany (Rys 3).


Rys 3.


Gdy idziemy za ostro po nawietrznej foka formuje się bąbel. Nawietrzny icek zaczyna zawijać się do przodu, a powinien układać się na żaglu (Rys 4.)


Rys 4.

Gdy za bardzo odpadliśmy albo mamy przebrane szoty sytuacja się odwraca. Po zawietrznej formuje się bąbel i z zawietrzny icek się pląta (Rys 5.)


Rys 5.

Czasem spotyka się również zestaw icków na liku wolnym foka (Rys 2). Ma taką samą funkcję jak icki na grocie. Pokazują jak spływa powietrze z żagla.

Tak wyglądają podstawy pracy z ickami. Sprawy się mogą komplikować, a nawet inaczej wyglądać w praktyce. Np na niektórych łódkach pływa się tak, by górne icki na foku nie spływały z żagla, ale układały się pod kątem 45 stopni do góry. Bo wtedy łódka idzie pod optymalnym kursem na wiatr. To już zależy od łódki, siły wiatru (bo jak wieje silnie to żagle ustawia się tak, by móc wybalastować siłę przechylającą, a nie by uzyskać największe siły na żaglu) itd itd. 

Podsumowując: Trzeba trochę popływać z tym przyrządem. Będzie można skonfrontować to co się zaobserwuje z tym co piszą w uczonych książkach, a następnie przejść do bardziej zaawansowanych metod wykorzystania icków na żaglach.

(źródło: http://www.raksa.ath.bielsko.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=8&Itemid=9 oraz http://www.wb-sails.fi/Portals/209338/news/95_11_Tellingtales/Tellingtales.html)